ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
Ημέρα αφύπνισης της περιβαλλοντικής μας συνείδησης
Προστατεύω το περιβάλλον σημαίνει ότι κάνω ότι περνάει από το χέρι μου, ώστε να μη ρυπαίνω το έδαφος, την ατμόσφαιρα, τις θάλασσες, τα ποτάμια, τις λίμνες. Να προστατεύω κάθε μορφής ζωή που διαβιεί πάνω ή μέσα σε αυτά. Να μη σπαταλάω τους -μη ανανεώσιμους- φυσικούς του πόρους, γιατί η αναπλήρωση τους είναι μια πολύ αργή διαδικασία. Να το αγαπάω, να το φροντίζω, να το σέβομαι…και αυτό με τη σειρά του θα το εκτιμήσει και θα μου το ανταποδώσει μια μέρα.
Στους καρπούς του που δεν θα είναι μολυσμένοι, στο νερό του που δεν θα φοβάμαι να το πιω, στη θάλασσα που θα μπορώ να κολυμπήσω… Αυτή είναι η σημασία του και η σπουδαιότητα του. Γι΄ αυτό και το γιορτάζουμε κάθε 5η Ιουνίου…, αλλά μια φορά κάθε χρόνο δεν είναι αρκετή.
Οι περιβαλλοντικές προκλήσεις, που αντιμετωπίζει σήμερα ο πλανήτης και καλείτε να αντιμετωπίσει ο άνθρωπος, είναι πάρα πολλές. Για κάποιες από αυτές γίνεται λόγος στη συνέχεια.
-Η κλιματική αλλαγή εξαιτίας του φαινομένου του θερμοκηπίου, αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη με τις σημαντικότερες και ήδη εμφανείς επιπτώσεις. Η χρήση των συμβατικών ορυκτών καυσίμων (λιγνίτης, πετρέλαιο) και η καταστροφή των δασών έχει συντελέσει στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της γης.
-Η αλόγιστη εκμετάλλευση των υδατικών πόρων για άρδευση και άλλες χρήσεις, σε συνδυασμό με τη ρύπανση των επιφανειακών και υπόγειων νερών από την απόρριψη ποικίλλων ρύπων σε αυτά, π.χ. αστικά λύματα, βιομηχανικά απόβλητα κλπ., από την απόπλυση λιπασμάτων και υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων, είναι ένα άλλο σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα, με ολέθριες συνέπειες για τις κοινωνίες που το αντιμετωπίζουν. Το γεγονός που επιτείνει το πρόβλημα είναι ότι η παρουσία ρυπαντών στα νερά τα αποκλείει από κάθε άλλη χρήση τους και περιορίζει ακόμη περισσότερο τα διαθέσιμα αποθέματα καθαρού νερού ανά την υφήλιο.
-Η μείωση της βιοποικιλότητας αποτελεί ένα άλλο μεγάλο περιβαλλοντικό πρόβλημα παγκόσμιας εμβέλειας . και αυτό, γιατί πολλά είδη ζώων και φυτών εξαφανίζονται καθημερινά εξ’ αιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας. Σε αυτές τις δραστηριότητες συμπεριλαμβάνονται: η έντονη υλοτομία, αλιεία και θήρα, η εντατική γεωργία που βασίζεται στις μονοκαλλιέργειες, η άναρχη αστικοποίηση, η ανάπτυξη τουριστικών καταλυμάτων, η ρύπανση του εδάφους, του νερού και της ατμόσφαιρας, καθώς και η εισαγωγή ξενικών ειδών, τα οποία μπορούν να αλλάξουν την ισορροπία των οικοσυστημάτων.
-Η απώλεια/υποβάθμιση εδαφών λόγω των καταστροφικών πρακτικών που εφαρμόζονται στη γεωργία και κτηνοτροφία. Τα αίτια της υποβάθμισης είναι τα πλημυρικά φαινόμενα, οι πυρκαγιές, η υπερβόσκηση, η ερημοποίηση, οι ανεξέλεγκτες υλοτομίες κλπ., με αποτέλεσμα η γη να εγκαταλείπεται, επηρεάζοντας έτσι την οικονομία και συντελώντας σε μεταναστεύσεις πληθυσμών.
Με αφορμή λοιπόν την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος, η οποία ορίστηκε από τον ΟΗΕ το 1972 να είναι η 5η Ιουνίου, θα πρέπει ο καθένας μας να αναλογιστεί τη συμπεριφορά του και να αποκτήσει μια περισσότερη φιλική στάση υπέρ του περιβάλλοντος. Μικρές αλλαγές στις καθημερινές μας συνήθειες μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στην προστασία του. Να υιοθετήσουμε πρακτικές που να βασίζονται στην εξοικονόμηση ενέργειας, στη συνετή χρήση του νερού, στη μείωση του όγκου των απορριμμάτων, στη διαλογή στην πηγή, κάνοντας ανακύκλωση, κομποστοποίηση κλπ., στην αποφυγή συνθετικών λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων στον κήπο μας, στη φιλικότερη προς το περιβάλλον οδήγηση, αλλά και στην αποφυγή κοντινών μετακινήσεων με το αυτοκίνητο. Να προστατεύουμε το διαθέσιμο «πράσινο» και να δεντροφυτεύουμε τις περιοχές που έχουν πληγεί από πυρκαγιά, ή και από άλλες επεμβάσεις.
Το φυσικό περιβάλλον πρέπει να το γιορτάζουμε όλο το χρόνο, κάθε μέρα, κάθε ώρα. Πρωταρχικό μέλημα μας να είναι το όραμα ενός καθαρού και υγιούς τόπου, του οικοσυστήματος, για να ζει ποιοτικά ο κάθε άνθρωπος, το κάθε ζώο, το κάθε πουλί, το κάθε φυτό. Αν μας ενδιαφέρει η διατήρηση της ζωής στη γη και το μέλλον των επερχόμενων γενεών, τότε πρέπει να επικεντρωθούμε στην προσπάθεια κάλυψης των σημερινών αναγκών, χωρίς να υπονομεύουμε την αντίστοιχη προσπάθεια και των μελλοντικών γενεών να καλύψουν τις δικές τους ανάγκες. Με άλλα λόγια…, η προστασία του περιβάλλοντος είναι υπόθεση δική μας, γιατί ο αντίκτυπος θα είναι μεγαλύτερος στα παιδιά μας παρά σε εμάς.
Βασιλική Ι. Καλτσούνη
ΠΕ Περιβαλλοντολόγος MSc
εργαζόμενη στο Φορέα Διαχείρισης του
Εθνικού Πάρκου Τζουμέρκων,
Περιστερίου και Χαράδρας Αράχθου.