ΣΚΑΡΠΑΡΙ Θεοδωριάνων Κείμενα – Φωτογραφίες: Δημήτρης Στεργιούλης
Σκαρπάρι. Πάνω στο δρόμο Άρτα- Τρίκαλα, τέσσερα χιλιόμετρα ανατολικά των Θεοδωριάνων καμιά τριανταριά σπίτια φωλιασμένα σε μια κατάφυτη πλαγιά, συγκροτούν τον μοναδικό συνοικισμό των Θεοδωριάνων. Ηπειροθεσσαλικό σύνορο. Δίπλα τους σέρνει τα νερά του πάνω στ’ ασπροχάλικα ο Αχελώος, ο Θεός της μυθολογίας μας, με το ίδιο σιγανό μουρμουρητό του, απαράλλαχτο εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Στον πάτο του συνοικισμού, δίπλα ακριβώς στο ποτάμι, η Αγία Παρασκευή. Ταπεινή και πανέμορφη κάτω απ’ τον τεράστιο δέντρο, άγιο απάγκιο παρηγοριάς και δέησης. Το μικρό πανηγυράκι που στήνεται κάθε χρόνο στην αυλή της, κάλεσμα για αντάμωμα.
Πιο πέρα, στις εκβολές του Γκούρα, κάτω απ’ τα τεράστια πλατάνια το μοναδικό καφενεδάκι του συνοικισμού, με τις φρέσκες πέστροφες, απαραίτητη στάση για ξεκούραση ταλαιπωρημένων αυτοκινήτων και ταξιδιωτών, της …πολύπαθης Εθνικής οδού Άρτας Τρικάλων. Σε πείσμα των καιρών, ανοιχτό χειμώνα καλοκαίρι.
Λίγο παραπάνω στο τέλος του φαραγγιού της Αγίας Τριάδας τρία τέσσερα ακόμα σπιτάκια του συνοικισμού. Τα Καραχαλέικα.
Το Σκαρπάρι παλιότερα ήταν η χειμερινή διαμονή, τα «χειμαδιά», πολλών Θεοδωριανιτών. Οι Θοδωριανίτες κατέβαζαν εκεί τα χοντρά κυρίως ζώα, στο «βοϊδολίβαδο», επειδή ο χειμώνας δεν ήταν τόσο βαρύς.
Για εκατοντάδες χρόνια το Σκαρπάρι ζούσε απομονωμένο συγκοινωνιακά από τον υπόλοιπο κόσμο. Η πρόσβαση μόνο με τα πόδια. Το μονοπάτι απ’ τα Θεοδώριανα δύσβατο και επικίνδυνο, περνούσε δίπλα στον Γκούρα και πάνω από αυτοσχέδια ξυλογέφυρα με σκοινιά. Απροσπέλαστο το χειμώνα με τις «κατεβασιές». Μόνιμη διέξοδος τότε το μονοπάτι Σκαρπάρι – Κάψαλα – Αθαμάνιο που περνούσε από την απόκρημνη Σκάλα του Κουρλίγκα, με τον Αχελώο να βρυχάται επικίνδυνα από κάτω. Χαρακτηριστικό της απομόνωσης, ότι το πρώτο χειροκίνητο τηλέφωνο στο Σκαρπάρι εγκαταστάθηκε το 1965 και το ηλεκτρικό ρεύμα ήρθε το 1986!
Την εποχή της Τουρκοκρατίας λεγόταν και Κλεφτοχώρι. Εκεί έβρισκαν ασφαλές καταφύγιο οι κλεφταρματωλοί, αλλά κι αργότερα αρκετοί ληστοφυγόδικοι και κυνηγημένοι. Οι νόμοι και τα αποσπάσματα της Χωροφυλακής έμεναν μακριά. Η δύσβατη περιοχή είχε τους δικούς της νόμους.
Λέγεται ότι ο Γιώργος Μακρής, ήταν ο πρώτος που κατοίκησε στο Σκαρπάρι με τα 300 γίδια του. Διορισμένος τοποτηρητής από τους Τούρκους, γύρω στα 1865, ήρθε κρυφά σε συνεννόηση με τους Αθαμανιώτες να τους πουλήσει το Σκαρπάρι για 100 γρόσσια. Η περιοχή όμως ανήκε διοικητικά στα Θεοδώριανα. Όταν μαθεύτηκε το νέο, οπλισμένοι Θοδωριανίτες έπιασαν το Μακρή στην καλύβα που κοιμόταν και αφού του έδεσαν μια πέτρα στο λαιμό, τον έπνιξαν στον Αχελώο. Από το τότε το μέρος εκείνο λέγεται «ο βρος του Μακρή». Οι Τούρκοι μετά απ’ αυτό για εκδίκηση θέλησαν να κάψουν τα Θεοδώριανα, αλλά δεν το κατάφεραν. Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Το Σκαρπάρι απ’ τη δεκαετία του ’80 με τη διάνοιξη του δρόμου Άρτα Τρίκαλα βγήκε απ’ την αφάνεια και την απομόνωση.
Επίσης από το 1985 συνδέεται οδικά και με τα Θεοδώριανα. Μόνιμο πρόβλημα των κατοίκων η υδροδότηση του συνοικισμού, που γίνεται μετ’ εμποδίων. Μελανό επίσης σημείο, τα τεράστια ακαλαίσθητα τσιμέντινα μπλοκ της εθνικής οδού, που στην κυριολεξία έπνιξαν και έκρυψαν τα σπίτια.
Απραγματοποίητο όνειρο των κατοίκων: Να ολοκληρωθεί επιτέλους η Εθνική οδός Άρτα- Τρίκαλα. Ως τότε όμως, το Σκαρπάρι θα συνεχίζει να πορεύεται στη μοναξιά του, πνιγμένο στο πράσινο και στη γλυκιά απόλυτη γαλήνη, με τον Άσπρο δίπλα του, πιστό του σύντροφο και συνταξιδιώτη του στο χρόνο.