Του Κώστα Δημητρίου, προέδρου του Συλλόγου Προστασίας Αράχθου
 |
| Φράγμα μικρού(;) υδροηλεκτρικού στα Θεοδώριανα |
Μέσα στο θολό πολιτικό τοπίο των καιρών, εμφανίζονται πάλι κάποιοι ανησυχούντες και αδημονούντες να μιλούν και να προτείνουν ”επενδύσεις” και έργα για την ανάπτυξη της περιοχής των Τζουμέρκων.
Η Ομοσπονδία Αδελφοτήτων Τζουμερκιωτών έχει αφιερώσει αρκετές Παντζουμερκιώτικες συνδιασκέψεις με κύριο θέμα την ανάπτυξη της περιοχής αυτής.
Η Πανηπειρωτική Συνομοσπονδία έχει επίσης οργανώσει ανάλογες εκδηλώσεις, καθώς και η ΙΛΕΤ και άλλοι φορείς. Σε όλες αυτές τις αξιολογότατες συλλογικές διαβουλεύσεις, ανταλλαγές απόψεων και ιδεών ακούστηκαν και διατυπώθηκαν σημαντικές προτάσεις και γνώμες και μάλιστα από ειδικούς και επιστήμονες του αντικειμένου αυτού, για μέτρα και ενέργειες εκ μέρους των κυβερνώντων, τέτοιων που η εφαρμογή τους θα είχε ευεργετικά αποτελέσματα για τους κατοίκους της περιοχής και άμεσα και μεσοπρόθεσμα, αλλά και μακροχρόνια.
Μέτρα τέτοια με στόχο να ανακοπεί η φθίνουσα πορεία σε ότι αφορά την κατοίκηση της περιοχής, δηλαδή η μείωση του πληθυσμού και η ανάδειξη προοπτικής για τα κεφαλοχώρια και για όλη την περιοχή. Από όλες αυτές τις προτάσεις, ιδέες, γνώμες και σχέδια δεν καρποφόρησε σχεδόν τίποτε! Υπήρξε μόνο μια εξαίρεση στο τίποτε. Η χωροθέτηση του εθνικού πάρκου Τζουμέρκων! Πολλά από τα θετικά στοιχεία του Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο προώθησε ο κ.Καλογιάννης, κινδυνεύουν να ακυρωθούν από τα μεταγενέστερα νομοθετήματα του ΥΠΕΚΑ, με τα οποία καταργούνται σημαντικές προστατευτικές του περιβάλλοντος διατάξεις και κυρίως με το έκτρωμα του βαφτίσματος των μεγάλων ΥΗΕ ως ανανεώσιμων πηγών ενέργειας την οποία πραγματοποίησε ο καταστροφικός για την Ελλάδα και για το περιβάλλον υπουργός Γ.Παπακωνσταντίνου.
Δυστυχώς αυτά τα νομοθετήματα έγιναν αποδεκτά και από το κόμμα της Ν.Δ. Από όλο αυτό το διάλογο που αναφέρθηκε και την πράγματι άδολη και αξιέπαινη προσπάθεια που έκαναν οι άνθρωποι της Ομοσπονδίας, της ΠΣΕ κ.λ.π, δεν ίσιωσε ούτε ένα μέτρο δρόμος. Γιατί σε όλες αυτές τις συνδιασκέψεις κυρίαρχο και πρώτο αναδείχνονταν το αίτημα για αποκατάσταση της πρόσβασης στα χωριά των Τζουμέρκων και κυρίως στα Κεφαλοχώρια, ενώ σπουδαίο μέτρο για την περιοχή θα αποτελούσε η κατασκευή οδικού δακτυλίου, που θα ένωνε περιφερειακά τα χωριά της περιοχής. Αρκεί να ιδεί κανείς από τις είδους δρόμο διέρχεται το φορτηγό με τη ρεμούλκα που μεταφέρει το εμφιαλωμένο νερό από τους Μελισσουργούς, για να αντιληφθεί τις τεράστιες δυσκολίες-ουσιαστικά παρεμπόδιση-για τη συγκοινωνία και την επικοινωνία αυτού του τόπου με τον “άλλο κόσμο”.
ΟΙ ΟΜΙΛΟΥΝΤΕΣ ΓΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
Όσοι σήμερα μιλούν για ανάπτυξη -ψιθυριστά ή και λίγο δυνατότερα- και για επενδύσεις στα Τζουμέρκα, δεν εννοούν τίποτε άλλο παρά το να κατασκευαστούν υδροηλεκτρικά έργα και να εγκατασταθούν ανεμογεννήτριες. Το ότι δεν εννοούν κάτι άλλο φαίνεται απ’ το γεγονός ότι δεν αναφέρουν ούτε προβάλουν κανένα από τα τόσα αιτήματα, τα οποία επεξεργάστηκαν οι αναφερθείσες συνδιασκέψεις. Και θα έλεγα ότι χωρίζονται σε δυο κατηγορίες αυτοί-ευτυχώς ολίγοι-που μιλούν για επενδύσεις” και ”ανάπτυξη”. Η μία κατηγορία είναι αυτών που διακατέχονται από μια επαρχιώτικη αντίληψη για την ανάπτυξη και τις επενδύσεις και η άλλη είναι αυτή των “καλοθελητών”, δηλαδή των κατευθυνόμενων από τις συγκεκριμένες κατασκευαστικές-επιχειρηματικές συντεχνίες τις και λόμπυ αποκαλούμενες.Ας μη ξεχνάμε ότι εδώ και σαράντα περίπου χρόνια, με εκκωφαντικό πρόταγμα, σύνθημα και σημαία την ανάπτυξη, λαμβάνονταν οι αποφάσεις, τα σχέδια και εκτελούνταν τα έργα και φτάσαμε εδώ που φτάσαμε.
Και ας μη ξεχνάμε ακόμη ότι στο πιο πλούσιο σε χρυσάφι, ασήμι, σε ορυκτά και φυτείες μέρος του πλανήτη, στη λατινική Αμερική, γίνονταν επί διακόσια χρόνια επενδύσεις επί επενδύσεων από ξένους και ντόπιους ολιγάρχες και εγκάθετους κυβερνήτες και αυτή η περιοχή όχι μόνο έμεινε υποανάπτυκτη, αλλά αυτοί οι επενδυτές εξόντωσαν εκατομμύρια -ναι εκατομμύρια- γηγενείς από τον πληθυσμό της, μέσα στα ορυχεία και στις φυτείες, ενώ άφησαν στη φτώχεια άλλα εκατομμύρια ανθρώπων να ζουν στις φαβέλες και σε γκέτο έξω από τα μεγαλεπήβολα κτήρια των πλουσίων στις χώρες που αποκλήθηκαν ”δημοκρατίες-μπανανίας”.
ΠΡΟΥΠΟΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Για να υπάρξει πραγματική ανάπτυξη σε μια χώρα πρέπει να υπάρχουν δυο σημαντικές και εκ των ουκ άνευ προϋποθέσεις. Δημοκρατία και εθνική κυριαρχία. Πράγματα που λείπουν σήμερα απο τη χρεοκοπημένη χώρα μας. Και σε ότι αφορά την εθνική κυριαρχία, η απομείωσή της πέραν του ότι είναι οφθαλμοφανής έχει δηλωθεί από τα πλέον επίσημα χείλη: Απο τον πρώην πρωθυπουργό της Ελλάδας. Και γιατί δημοκρατία δεν είναι η εκλογική διαδικασία από μόνη της, υπονομευμένη και αυτή από το άθλιο καλπονοθευτικό σύστημα και την ελεγχόμενη πληροφόρηση. Κύριο στοιχείο της δημοκρατίας αποτελεί η ύπαρξη της δυνατότητας των ανθρώπων να είναι πολίτες και όχι υπήκοοι. Η δυνατότητα των πολιτών να διαμορφώνουν τη μοίρα τους και να αποφασίζουν για τις συνθήκες της ζωής τους. Να συμμετέχουν ουσιαστικά σε όλες τις διαδικασίες που καθορίζουν τη δική τους μοναδική ζωή.
Η ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΞΙΑ ΤΩΝ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΕΡΓΩΝ
Σε ότι αφορά τα μικρά Υδροηλεκτρικά Έργα ([ΜΥΗΕ) στα ποτάμια, τους παραποτάμους και τα μεγάλα ρέματα, αυτά και όλα εάν κατασκευαστούν στην περιοχή, λόγω της μικρής ισχύος του κάθε ενός, δεν συνεισφέρουν παρά ελάχιστα στο ποσοστό της ηλεκτρικής Ενέργειας το παραγόμενο από ΑΠΕ και το οποίο οφείλει να επιτύχει η χώρα μας μέχρι το 2020(40% της συνολικώς παραγόμενης).
Η κατασκευή τους, σύμφωνα με στοιχεία που έχουν παρουσιάσει ειδικοί επιστήμονες (Δημ.Παπαντώνης καθηγητής πολυτεχνείου) δεν αποτελεί βιώσιμη επένδυση, καθώς εκτός άλλων, η λειτουργία τους εξαρτάται και από τις καιρικές συνθήκες (βροχοπτώσεις ή ξηρασία), ο χρόνος ζωής έχει μικρή διάρκεια και οι θέσεις απασχόλησης ελάχιστες. Και το κυριότερο: Εάν δεν υπάρχει η κρατική επιδότηση πολύ δύσκολα θα μπορούσε κάποιος ιδιώτης από μόνος του να επενδύσει..
Τα πιο σημαντικά αρνητικά στοιχεία είναι τα εξής:
α. Παραχωρείται η διαχείριση του κοινωνικού αγαθού των υδάτων στους ιδιώτες, οι οποίοι καρπώνονται το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων αφήνοντας ψιχία για την τοπική κοινωνία ως πρόσχημα για κάτι που δεν αντισταθμίζεται.
β. Η κατασκευή τους, θεωρώντας τη αθροιστικά, επιφέρει τέτοιες αλλοιώσεις στο περιβάλλον ώστε να χάνεται αυτό που ονομάζουμε «συγκριτικό πλεονέκτημα» και για το οποίο ”ομνύουν” όλοι αυτοί της διοίκησης, περιφερειάρχης, πρώην νομάρχες, δήμαρχοι, βουλευτές κλπ, και είναι πλεονέκτημα, σε σύγκριση με άλλες περιοχές όπου οι ανθρωπογενείς επεμβάσεις επέφεραν αλλοιώσεις του φυσικού περιβάλλοντος, εννοώντας τη δυνατότητα αυξημένης διάθεσης για επίσκεψη της περιοχής δηλαδή για τουριστική αξιοποίηση. Εάν λοιπόν εξαφανιστεί αυτό το πλεονέκτημα τότε τι είδους ανάπτυξη πρέπει να αναμένεται για αυτόν τον τόπο;
Οι ανεμογεννήτριες λόγω του μεγέθους της ισχύος τους μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της συμμετοχής ηλ. ενέργειας παραγόμενης από ΑΠΕ μέχρι το 2020. Και πρέπει να αναπτυχθούν ανά την επικράτεια. Εάν δε αυτόν τον τόπο τον κυβερνούσαν φιλέλληνες τότε, από πολλά χρόνια πριν, θα είχαν φροντίσει για την ανάπτυξη και ενίσχυση ελληνικής βιομηχανίας κατασκευής ανεμογεννητριών.
Για την εγκατάστασή τους πρέπει να τηρούνται οι προϋποθέσεις της καταλληλότητας της περιοχής καθώς και της περιβαλλοντικής προστασίας. Όμως και γι αυτού του είδους τα έργα ισχύει το μειονέκτημα της επίπτωσης για το ”συγκριτικό πλεονέκτημα”, αλλά και το ερώτημα για το ποιός καρπώνεται την αξία της παραγόμενης ηλ. ενέργειας.Τα τελευταία 15 χρόνια το κοινωνικό αγαθό της ηλ. ενέργειας έχει μετατραπεί σε εμπόρευμα με το πρόσχημα της ”απελευθέρωσης” της αγοράς αυτής. Σαν συνέπεια η διαχείρισή της έχει καταλήξει να είναι μια χυδαία, χρηματηστηριακού τύπου εμπορεία, όπου αρκετοί αεριτζήδες-έμποροι (υπάρχουν και τέτοιοι οι οποίοι δεν παράγουν ούτε ένα βάτ) μπορούν να κερδοσκοπούν αδιαφορώντας για τον τρόπο παραγωγής και τις επιπτώσεις.
Η «ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΗΛ. ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ»
Αυτή αποτελεί μύθο και παραπλανητικό εφεύρημα. Ο στόχος της αποκαλούμενης απελευθέρωσης ήταν να μπουν οι ιδιώτες σε αυτόν τον κερδοφόρο τομέα της οικονομίας. Και επειδή δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τη ΔΕΗ επιδιώκουν με κάθε τρόπο και πιέζουν την κυβέρνηση για αύξηση της τιμής της κιλοβατώρας. Γι αυτό συμβαίνει, παρά τον δήθεν ανταγωνισμό, να έχουμε αύξηση των τιμών αντί της μείωσης. Η διαχείριση της ηλ.ενέργειας έχει οριακό στρατηγικό χαρακτήρα για τη χώρα μας και γι αυτό όλα τα ”κοράκια” του κεφαλαίου έχουν πέσει στην πάλαι ποτέ δημόσια ΔΕΗ.
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η κυβέρνηση της μειοψηφίας του ελληνικού λαού, συζητά για την πώληση μονάδων ηλεκτροπαραγωγης της ΔΕΗ. Εάν κάτι τέτοιο πραγματοποιηθεί αυτό θα ισοδυναμεί με ξεπούλημα μέρους του εθνικού πλούτου. Γεγονός ανάλογο με την πώληση ελληνικού νησιού.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Έτσι όπως διαμορφώνεται η πολιτική κατάσταση σήμερα, τρία είναι κατά τη γνώμη μου, τα κύρια ερωτήματα που πρέπει να κατευθύνουν τη στάση μας απέναντι στα αναφερθέντα προβλήματα:
1.Ποιός αποφασίζει για τις ζωές μας και για το μέλλον των παιδιών μας;
2.Ποιος καρπώνεται την αξία από την εκμετάλλευση του δημόσιου πλούτου;
3.Θα αφήσουμε να ιδιωτικοποιήσουν τα κοινωνικά αγαθά και να ξεπουλήσουν τον εθνικό Πλούτο;