 |
| Oi καταρράχτες του "Γκούρα" στα Θεοδώριανα |
Στα πλαίσια της Διαβούλευσης για την κατάρτιση του Σχεδίου Διαχείρισης Υδατικών Πόρων για τα οχτώ Υδατικά Διαμερίσματα της χώρας, προγραμματίστηκαν τρεις ημερίδες: Στις 1 Δεκεμβρίου στο Μεσολόγγι για το υδατικό διαμέρισμα της Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, στις 2 Δεκεμβρίου στα Γιάννενα για το υδατικό διαμέρισμα της Ηπείρου και στις 5 Δεκεμβρίου στη Λάρισα για το υδατικό διαμέρισμα Θεσσαλίας.
Το Σχέδιο Διαχείρισης είναι ένα έγγραφο στρατηγικού σχεδιασμού για κάθε υδατικό διαμέρισμα. Θα παρέχει οδηγίες για μια ολοκληρωμένη διαχείριση των νερών, θα περιλαμβάνει σύνοψη των σημαντικών πιέσεων και επιπτώσεων των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στα νερά, δίκτυο παρακολούθησης των νερών, κατάλογο περιβαλλοντικών στόχων για τα ύδατα, περίληψη της οικονομικής ανάλυσης των χρήσεων του νερού και των προγραμμάτων μέτρων που θα θεσπιστούν. Επίσης το κάθε Σχέδιο Διαχείρισης θα συνοδεύεται από την Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), που θα έχουν στο περιβάλλον τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν.
Οι τρεις ημερίδες εντάσσονται στο πρώτο στάδιο επί ληπτέων μέτρων διαβούλευσης και επί των κρίσιμων ζητημάτων διαχείρισης νερού. Θα ακολουθήσει μετά από τις προτάσεις, που κατατέθηκαν στις τρεις ημερίδες, το Προσχέδιο Διαχείρισης και το Φεβρουάριο και Μάρτιο δυο ακόμα ημερίδες και κατάθεση προτάσεων επί του προσχεδίου. Να διευκρινιστεί ότι τα υδατικά διαμερίσματα δεν συμπίπτουν με τα γεωγραφικά διαμερίσματα. Έτσι ένα μικρό κομμάτι του γεωγραφικού διαμερίσματος της Ηπείρου και του δικού μας Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, ανήκει στο υδατικό διαμέρισμα Δυτικής Στερεάς και περιλαμβάνει τα επιφανειακά και υπόγεια ύδατα που καταλήγουν στον Αχελώο και αποτελούν τμήμα της λεκάνης απορροής του, ενώ αυτά που καταλήγουν στον Άραχθο ανήκουν στο υδατικό διαμέρισμα της Ηπείρου.
Ο σύλλογός μας οι ΟΡΕΙΝΟΙ, θεωρώντας άκρως σημαντική υπόθεση την κατάρτιση του Σχεδίου Διαχείρισης Υδάτινων Πόρων, μετά από σχετική πρόσκληση της Ειδικής Υπηρεσίας Υδάτων, συμμετείχε στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Μεσολόγγι με τον πρόεδρο του συλλόγου Δημήτρη Στεργιούλη. Ο πρόεδρος του συλλόγου στην τοποθέτησή του, ανέλυσε τις παρακάτω προτάσεις- παρατηρήσεις, τις οποίες κατέθεσε και γραπτές, δηλώνοντας ότι ο σύλλογός μας θα είναι παρών και στην υπόλοιπη διαδικασία της διαβούλευσης.
Από την Ημερίδα απουσίαζε οποιοσδήποτε άλλος φορέας ή σύλλογος της περιοχής μας, που να έχει σχέση με την λεκάνη απορροής του Αχελώου, μεταξύ αυτών και κάποιος εκπρόσωπος από το Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων.
Ολόκληρο το κείμενο της τοποθέτησης και των προτάσεων:
|
Ημερίδα: «Διαβούλευση επί των ληπτέων μέτρων διαβούλευσης και επί των κρίσιμων ζητημάτων διαχείρισης νερού Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας» Μεσολόγγι 1-12-2011 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ο σύλλογός μας ΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ με έδρα τα Θεοδώριανα Άρτας του Δήμου Κεντρικών Τζουμέρκων, εκπροσωπεί στην ημερίδα το ορεινότερο κομμάτι του υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Δραστηριοποιείται στην ευρύτερη περιοχή των Κεντρικών Τζουμέρκων αλλά και του άνω ρου του Αχελώου, μεταξύ των άλλων τομέων και στον τομέα προστασίας του περιβάλλοντος. Εκπροσωπώντας το σύλλογό μας με την ιδιότητα του προέδρου, θα ήθελα καταρχήν να μεταφέρω στην ημερίδα την αγωνία αλλά και το αγωνιστικό σθένος της τοπικής κοινωνίας για την προστασία του μοναδικού φυσικού πλούτου της περιοχής μας. Συμμετέχοντας ενεργά στο πρώτο στάδιο της διαβούλευσης επί του σχεδίου Διαχείρισης των Υδάτων, το οποίο μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και μέτρα για την προστασία των υδάτινων οικοσυστημάτων αλλά και των εξαρτώμενων από αυτά χερσαίων οικοσυστημάτων, έχουμε να παρατηρήσουμε και να προτείνουμε τα παρακάτω: · Μελετώντας προσεκτικά την Έκθεση Επισκόπησης των Σημαντικών Ζητημάτων Διαχείρισης των νερών της Δυτικής Στερεάς, θέλουμε αρχικά να σταθούμε σε ένα ζήτημα, που κατά τη γνώμη μας αποτελεί και μείζον πρόβλημα και αφορά άμεσα το Σχέδιο Διαχείρισης των Υδάτων του υδατικού μας διαμερίσματος. Αναφερόμαστε στις δεκάδες άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν δοθεί από τη ΡΑΕ, για μικρά υδροηλεκτρικά σχεδόν σε όλους τους παραπόταμους και ρέματα του Αχελώου στα ορεινά κυρίως τμήματα των νομών Άρτας, Τρικάλων και Ευρυτανίας. Έχουμε ανάλογη εμπειρία, από ένα μικρό υδροηλεκτρικό που λειτουργεί από το 2004 στο χειμαρρροπόταμο «Γκούρα» των Θεοδωριάνων, από τα έργα εκτροπής του Αχελώου και το φράγμα της Μεσοχώρας που βρίσκονται πολύ κοντά μας, αλλά και από τον δωδεκαετή αγώνα μας για την αποτροπή της εγκατάστασης τριών ακόμα μικρών υδροηλεκτρικών στον ίδιο ποταμό Γκούρα. Θεωρούμε ότι οι περιβαλλοντικές πιέσεις και επιπτώσεις που ασκούνται στα υδάτινα οικοσυστήματα από τέτοια έργα είναι μεγάλες, παρόλο που χαρακτηρίζονται μικρά. Αρκεί να σκεφτούμε ότι πολλά από αυτά τα ποτάμια της ορεινής ζώνης του Αχελώου αποτελούν ποτάμια οικοσυστήματα περιοχών που είναι ενταγμένες σαν Ειδικές Ζώνες Διατήρησης (ΕΖΔ) ή σε Ζώνες Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του NATURA 2000, αλλά και ενταγμένες στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων. Στην Έκθεση Επισκόπησης των Σημαντικών Θεμάτων δεν γίνεται καμιά αναφορά στα παραπάνω. Προτείνουμε η εγκατάσταση τέτοιων έργων και οι συσωρευτικές τους επιπτώσεις τους στο περιβάλλον, να αποτελέσουν τμήμα του Προσχεδίου Διαχείρισης των Υδάτων, συνδέοντας την ανεξέλεγκτη εγκατάστασή τους με την φέρουσα ικανότητα του Αχελώου και των παραποτάμων του να δεχτούν τέτοιο αριθμό μικρών και μεγάλων υδροηλεκτρικών έργων και φραγμάτων. Επίσης να εξεταστεί το ενδεχόμενο στο ποτάμιο υδάτινο σώμα του «Γκούρα» στον οποίο λειτουργεί ήδη ένα μικρό υδροηλεκτρικό 4 MW( με φράγμα από σκυρόδεμα ύψους 7 μέτρων, με σήραγγα εκτροπής του νερού 1.800μ.), στο οποίο έχουν δοθεί άδειες παραγωγής για τρία ακόμα τέτοια έργα, είναι ενταγμένο σε Ειδική Ζώνη Διατήρησης στο NATURA 2000 ( GR2110002), στο Εθνικό Πάρκο Τζουμέρκων, είναι σε περιοχή που έχει χαρακτηριστεί Τόπος Κοινοτικής Σημασίας και οικότοπος προτεραιότητας (απόφαση 2006/613/ΕΚ) αφού περιλαμβάνει ενδιαιτήματα προτεραιότητας καθώς και είδη προτεραιότητας (σύμφωνα με τα παραρτήματα Ι και ΙΙ της 92/43 Ε.Ε), τα νερά του κινούν δύο παραδοσιακούς νερόμυλους ο ένας εκ των οποίων μετατρέπεται σε μουσείο υδροκίνησης και αρδεύουν τους καλοκαιρινούς μήνες την κοινότητα Θεοδωριάνων, να μην επιτρέπεται πλέον η εγκατάσταση άλλου μικρού υδροηλεκτρικού σε αυτόν. · Μια δεύτερη παρατήρηση έχει να κάνει με το ήδη κατασκευασμένο φράγμα της Μεσοχώρας και της Συκιάς που είναι στα τελικά στάδια κατασκευής του, αλλά και το μεγάλο φράγμα του μεγάλου Υδροηλεκτρικού ιδιωτικής εταιρείας 60 MW στη θέση Αυλάκι του Αχελώου, στο οποίο δεν γίνεται καμιά αναφορά στην Έκθεση Επισκόπησης. Αυτά μαζί με το μείζον θέμα εκτροπής του Αχελώου προτείνουμε να αποτελέσουν το βασικότερο κομμάτι της Διαβούλευσης και του Διαχειριστικού Σχεδίου, να ληφθούν υπόψη όσο το δυνατόν περισσότερες απόψεις φορέων, κατοίκων και συλλόγων της περιοχής του Αχελώου. · Σχετικά με τις προστατευόμενες περιοχές αναψυχής, περιοχές δηλαδή που διαθέτουν μοναδικά ή και σπάνια χαρακτηριστικά που τις καθιστούν κατάλληλες για δραστηριότητες αναψυχής και συγκεντρώνουν αρκετό αριθμό επισκεπτών. Πιστεύουμε ότι ο κατάλογος των περιοχών είναι ελλιπής και ότι υπάρχουν και άλλες περιοχές με τέτοια χαρακτηριστικά κυρίως στην ευρύτερη ορεινή ζώνη του Αχελώου. Προτείνουμε στο προσχέδιο Διαχείρισης που θα ακολουθήσει, να χαρακτηριστούν ως προστατευόμενη περιοχή αναψυχής και οι φυσικοί δίδυμοι καταρράχτες του ποταμού «Γκούρα» των Θεοδωριάνων Άρτας και το μονοπάτι που οδηγεί σε αυτούς. Αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελούν το πρώτο φυσικό αξιοθέατο στα Κεντρικά Τζουμέρκα με χιλιάδες επισκέπτες το χρόνο. · Επίσης στην περιοχή Θεοδωριάνων πηγάζουν δύο χειμαρροπόταμοι (Άσπρη Γκούρα και Μουζάκι) οι οποίοι στην συνέχεια ενώνονται και σχηματίζουν τον ποτάμιο υδάτινο σώμα του «Γκούρα» με μέση ετήσια παροχή νερού στον Αχελώο περίπου 92 εκτομμύρια κυβικά. Από τις πηγές των δύο παραπάνω χειμαρροπόταμων υδρεύεται η κοινότητα Θεοδωριάνων, ενώ παράλληλα από τις πηγές του χειμαρροπόταμου «Μουζάκι» υδρεύονται 14 κοινότητες της περιοχής ενώ οι ίδιες πηγές τροφοδοτούν και ένα εργοστάσιο εμφιάλωσης νερού. Λαμβάνοντας υπόψη την οδηγία 2000/60/ΕΚ, με την οποία καλείται να εναρμονιστεί και το Σχέδιο Διαχείρισης, η οποία τοποθετεί στις προστατευόμενες περιοχές και τις περιοχές που προορίζονται για άντληση – απόληψη νερού για ανθρώπινη κατανάλωση, προτείνουμε στο Προσχέδιο Διαχείρισης την ένταξη των υδατορευμάτων «Μουζάκι» και «Άσπρη Γκούρα» στο Μητρώο προστατευόμενων περιοχών του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. · Τέλος στο κεφάλαιο της Έκθεσης Επισκόπησης που αναφέρονται οι Πηγές Ρύπανσης των Επιφανειακών και υπόγειων νερών, σε ότι αφορά το άνω τμήμα ρου του Αχελώου, δεν γίνεται καμιά αναφορά στην ρύπανση του ποταμού από τα εργοτάξια που ήταν εγκατεστημένα για πάρα πολλά χρόνια δίπλα στο ποτάμι, στις αμμοληψίες και στην εξόρυξη υλικών. Θυμίζουμε σχετικά ότι το Πρωτοδικείο Τρικάλων τον Απρίλιο του 2011 επέβαλε ποινή φυλάκισης και χρηματικό πρόστιμο στον πρόεδρο μεγάλης κατασκευαστικής εταιρείας καθώς και σε δύο υπεύθυνους εργοταξίων στα έργα εκτροπής Αχελώου, λόγω περιβαλλοντικής καταστροφής και επιβάρυνσης του Αχελώου, αλλά και της περιοχής Λογγά στο χωριό Αετός Τρικάλων. Επίσης είναι βέβαιο ότι κατά την περίοδο κατασκευής ποτάμιων φραγμάτων, μεγάλες ποσότητες αδρανών υλικών προερχόμενες από εκσκαφές καταλήγουν στα ποτάμια, ενώ γίνεται και ρύπανση των ποτάμιων υδάτων με τα χημικά που χρησιμοποιούνται για την στερεοποίηση και στεγανοποίηση των φραγμάτων. Είμαστε μάρτυρες ενός τέτοιου περιστατικού, όταν κατά την κατασκευή του φράγματος από σκυρόδεμα του μικρού υδροηλεκτρικού στην περιοχή μας, παρατηρήθηκαν μεγάλες ποσότητες ψόφιων ψαριών (άγριας πέστροφας) στο ποτάμι. Προτείνουμε να συμπεριληφθούν στις σημαντικές πηγές ρύπανσης του Υδατικού Διαμερίσματος Δυτικής Στερεάς Ελλάδας τα έργα εκτροπής του Αχελώου, αλλά και η κατασκευή των μεγάλων φραγμάτων σε αυτόν. Τελειώνοντας ευελπιστούμε οι «διαφορετικές» κυρίως απόψεις και προτάσεις κάποιων φορέων, συλλόγων αλλά και πολιτών, να μελετηθούν και να ληφθούν σοβαρά υπόψη ώστε η διαβούλευση να αποκτήσει ουσιαστικό χαρακτήρα και να μην μετατραπεί σε μια τυπική γραφειοκρατική διαδικασία επιβεβλημένη από την Ε.Ε. Ευχαριστούμε Για το ΣΥΛΛΟΓΟ «ΟΙ ΟΡΕΙΝΟΙ» Ο πρόεδρος Δημήτρης Στεργιούλης |